چیلر جذبی چیست؟
در تهویه وتبرید چیلرها به دو دسته چیلر تراکمی و چیلر جذبی تقسیم میشوند.
چیلرهای تراکمی که با مصرف انرژی به صورت الکتیریسته کار میکنند شامل چهار قسمت کمپرسور کندانسور شیر انبساط و اواپراتور میباشد، که با گردش مبرد در بین این ۴ جز برودت ایجاد می شود.
چیلرهای جذبی مبنای عملکرد آن، جذب آب مقطر توسط لیتیوم بروماید میباشد.
ابتدا آب مقطر در فشار خلا با گرفتن گرما از آب چیلد واتر تبخیر میشود؛ بخار تبخیر شده توسط لیتیوم بروماید جذب شده و لیتیوم بروماید اشباع شده توسط پمپ ابزوربر به ژنراتور فرستاده میشود.
در ژنراتور با استفاده از انرژی گرمایی محلول لیتیوم بروماید احیا میگردد و بخار آب از آن جدا میگردد.
محلول لیتیوم بروماید غلیط جهت جذب دوباره بخار آب مقطر به ابزوربر فرستاده میشود و بخار آب جدا شده به سمت کندانسور فرستاده شده پس از تقطیر در محفظه کندانسور چیلر جذبی به سمت اواپراتور جهت تبخیر و گرفتن گرما فرستاده میشود.
چیلرهای جذبی را براساس روشهای احیا در ژنراتور چیلر جذبی و نوع منبع گرمایی تقسیم بندی میگردد:
دسته بندی انواع چیلر جذبی لیتیوم بروماید از نظر چرخه غلیظ سازی ماده جاذب
البته در مقیاس آزمایشگاهی چیلرهای جذبی سه اثره نیز تولید شده اند.
دسته بندی چیلرهای جذبی از لحاظ منبع گرمایی جهت عملیات احیا در ژنراتور
در این دسته بندی عمده چیلرهای جذبی تولید شده میتوان به چیلرهای جذبی تک اثره با آب گرم، چیلرهای جذبی تک اثره با بخار، چیلرهای جذبی دو اثره با بخار و چیلرهای جذبی شعله مستقیم اشاره داشت.
چیلر جذبی تک اثره:
این نوع از انواع چیلر جذبی که شامل یک کندانسور یک ژنراتور،ابزوربر اواپراتور و پمپ ها میباشد.
منبع گرمایی چیلرهای تک اثره بخار کم فشار یا آب گرم میباشد.
بازده در این دسته از چیلر ها پایین میباشد اما به دلیل ساختمان ساده آنها ، ارزان تر نسبت به مدل های دیگر میباشد.
در چیلرهای جذبی تک اثره به خاطر استفاده از بخار فشار پایین و آب گرم دارای استهلاک و تنش کمتر میباشد.
و با توجه به اینکه لیتیوم بروماید در دمای مجاورت حرارت خوردگی بالایی پیدا میکند این چیلرها خوردگی کمتر و دارای عمر بالاتری میباشند.
در چیلر جذبی cop نسبت سرمای گرفته شده از اواپراتور به نسبت گرمای داده شده در ژنراتور میباشد.
در چیلرهای جذبی تک اثره فشار بخار ژنراتور کمتر از ۱۵ psi میباشد و در آب گرم، دما ۹۴C° در نظر گرفته میشود.
ضریب کارایی چیلرهای جذبی تک اثره نهایتا تا ۰٫۷ میباشد. و به ازای هر تن تبرید ( ۱۲۰۰۰BTU) نیازمند به ۱۸۰۰۰BTU گرما در ژنراتور میباشد.
در چیلر جذبی تک اثره دارای یک ژنراتور بوده و محلول رقیق لیتیوم بروماید با جذب گرمای بخار یا آب گرم در ژنراتور غلیظ شده و مبرد آن تبخیر شده و از محلول جدا میشود.
بعد ازآن محلول به سمت ابزوربر رفته و بخار مبرد به سمت کندانسور مهاجرت کرده و که باعث انتقال حرارت از بخار به آب خنک کننده میگردد و باعث تقطیر مبرد میشود.
این مبرد تقطیر شده از طریق دستگاه انبساط که معمولا اریفیس یا تله تراپ میباشد که سبب کاهش فشار و دمای مبرد میشود و در مبرد شرایط مطلوب وارد اواپراتور میشود.
در اواپراتور به وسیله پمپ مبرد، آب مقطر بر روی تیوب ها به طور مداوم اسپری شده سبب انتقال حرارت از آب چیلد به مبرد شده.
در این انتقال حرارت، مبرد تبخیر شده و به وسیله ابزوربر جذب میگردد.
در داخل ابزوربر چیلر جذبی مبرد توسط محلول لیتیوم بروماید جذب میگردد.
و حاصل این واکنش شیمیایی، گرما میباشد که توسط آب خنک کننده که از برج خنک کننده وارد چیلر جذبی میشود، گرفته میشود.
در بعضی از برند ها مانند مطرح مانند ترین به وسیله یک پمپ جداگانه، سلوشن بر روی تیوپ های ابزوربر پاشیده میشود.
اما در بسیاری دیگر از برند های چیلرهای جذبی این پاشش در ابزوربر به وسیله نیروی ثقل خروجی از ژنراتور انجام میگیرد.
حال جهت تکمیل سیکل تبرید چیلر جذبی سلوشن رقیق شده به وسیله پمپ سلوشن جهت تغلیظ به ژنراتور فرستاده میشود.
در این بین سلوشن رقیق و غلیظ در مبدل حرارتی با یکدیگر انتقال حرارت کرده و باعث افزایش کارایی چیلر جذبی میگردد.
چیلرهای جذبی تک اثره ممکن است یک پوسته ای یا دو پوسته ای باشند.
در انواع دو پوسته ای امکان جدا سازی پوسته فوقانی و تحتانی برای سهولت در حمل و جابجایی وجود داشته و در عین حال تاثیرات حرارتی بخش های مختلف بر هم کاهش مییابد.
لذا انواع دو پوسته ای به ویژه در ظرفیت های زیاد رواج بیشتری دارد.
چیلر جذبی دو اثره:
انواع چیلر جذبی دو اثره همان اجزای چیلرهای جذبی تک اثره میباشند که دارای ژنراتور و مبدل حرارتی اضافی میباشد و عملیات تغلیظ در آنها طی دو مرحله انجام می گیرد.
در این گونه از چیلرها بخار آب مبرد که یک بار در ژنراتور و طی عملیات تغلیظ با اخذ گرما از ژنراترو دما بالا ، تبخیر و از لیتیوم بروماید جدا میشود، خود به عنوان منبع انرژی گرمایی در ژنراتور دما پایین استفاده میگردد.
با به کار گیری این روش، نرخ تبخیر افزایش پیدا کرده .
بازده چیلر جذبی و ضریب کارایی ان نسبت به چیلرهای تک اثره افزایش یافته است.
ضریب کارایی این چیلرها به طور معمول بین ۰٫۹ تا نهایتا ۱٫۲ می باشد.
فشار بخار در چیلرهای جذبی دواثره در حدود ۱۱۰ -۱۲۰ psi میباشد که دمای معادل اشباع آن ۱۸۸C° می باشد.
در ژنراتور دما بالا ، بخار دما بالا از طریق تیوب در محلول لیتیوم بروماید غوطه ور میباشد و مقداری از مبرد میجوشد و از محلول لیتیوم بروماید جدا میشود.
غلظت محلول در این قسمت متوسط میباشد و باید باز هم غلیظ شود.
لذا بخار داغ مبرد تولید شده در ژنراتور دما بالا به سمت ژنراتور دما پایین مهاجرت کرده و در آنجا از طریق تیوب ها که غوطه ور در سلوشن غلیظ میباشد، جریان مییابد.
مواد سلوشن گرما را از بخار مبرد دریافت کرده و باعث جدا شدن دیگر مبرد جذب شده توسط لیتیوم بروماید میگردد حال لیتیوم بروماید غلیظ شده و به ابزوربر باز میگردد.
چیلرهای جذبی دایرکت فایر:
در چیلرهای جذبی دایرکت فایر در فرایند احیا و تغلیظ به جای استفاده از بخار در ژنراتور دما بالا، با استفاده از سوزاندن مواد فسیلی گاز، گازوییل از طریق مشعل انجام می گیرد.
چیلرهای جذبی دایرکت فایر دارای دو برتری نسبت به دیگر چیلرهای جذبی می باشد اول این که نیازی به مولد گرمایی جدگانه ندارند و از این نظر خودکفا میباشند و دوم این که به دلیل در اختیار داشتن سیستم احتراق، امکان استفاده از آن ها در فصل زمستان و تابستان به منظور سرمایش و گرمایش وجود دارد.
این عامل تاثیر شگرفی در کاهش هزینه های موتورخانه دارد.
ظرفیت گرمایی چیلررهای شعله مستقیم به مراتب کمتر از ظرفیت سرمایی آن میباشد، این کاربرد مناسب مناطق سردسیر نمی باشد بیشتر جهت مناطق گرمسیر استفاده میشود.
چیلرهای جذبی دایرکت فایر بر مبنای ظرفیت سرمایشی انتخاب میشوند.
از دیدگاه دیگر با علم به قیمت ارزان تجهیزات گرمایش و بخار نسبت به چیلرهای جذبی دایرکت فایر و گرانی هزینه نگهداری و تعمیر چیلر جذبی شعله مستقیم و راهبری آن ، استفاده از به دلیل دو فصلی بودن دارای توجیه اقتصادی نمیباشد.